Γενική Χειρουργική
Όζοι Θυρεοειδούς: Αθώοι ή Επικίνδυνοι; Τι μπορεί να υποκρύπτουν; Πότε πρέπει να μας ανησυχούν;
25/01/2023 , 1:51 PM
Κωνσταντίνος Αποστόλου, MD, MSc, PhD - Γενικός Χειρουργός
Βιογραφικό Σημείωμα Ο Ιατρός Κωνσταντίνος Αποστόλου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα και είναι απόφοιτος των εκπαιδευτηρίων «Η Ελληνική Παιδεία». Εισήχθη με Πανελλήνιες εξετάσεις στην Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, από την οποία αποφοίτησε με βαθμό «Άριστα». Κατόπιν διετούς εκπαίδευσης και...
Τι είναι οι όζοι και σε τι οφείλονται;
Οι όζοι του θυρεοειδούς αποτελούν ουσιαστικά μία διόγκωση σε ένα ή και περισσότερα σημεία του θυρεοειδούς αδένα. Τους όζους τους συναντάμε συχνά στο γενικό πληθυσμό, καθώς ανευρίσκονται σε σχεδόν έναν στους δυο ανθρώπους.
Ο ακριβής μηχανισμός πρόκλησης των όζων δεν είναι ακόμη γνωστός. Διάφοροι παράγοντες, ωστόσο, έχουν ενοχοποιηθεί ως υπεύθυνοι για τη δημιουργία όζων θυρεοειδούς. Οι παράγοντες αυτοί περιλαμβάνουν:
- Το γυναικείο φύλο
- Το κάπνισμα
- Την παχυσαρκία και το μεταβολικό σύνδρομο
- Την κατάχρηση αλκοόλ
- Την έλλειψη ιωδίου σε μία συγκεκριμένη περιοχή
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των όζων;
Οι όζοι χαρακτηρίζονται από το μέγεθός τους, τον αριθμό τους, τη μορφολογία τους και τη λειτουργικότητά τους. Έτσι, λοιπόν, μπορεί να υπάρχει μόνο ένας όζος ή να συνυπάρχουν πολλαπλοί όζοι. Το μέγεθός τους ποικίλλει, επίσης, από μερικά χιλιοστά έως αρκετά εκατοστά.
Από άποψης μορφολογίας, οι όζοι μπορεί να είναι συμπαγείς, κυστικοί (με υγρό περιεχόμενο) ή μικτοί (συνδυασμός συμπαγούς και κυστικού όζου).
Λειτουργικά, οι όζοι μπορεί να είναι θερμοί (υπερπαράγουν θυρεοειδικές ορμόνες – Τ3 & Τ4) ή ψυχροί (υπολειτουργούν σε σχέση με τον υπόλοιπο θυρεοειδή αδένα).
Είναι όλοι οι όζοι επικίνδυνοι;
Η πλειοψηφία των όζων δεν είναι επικίνδυνη, καθώς αφορά καλοήθεις όζους. Ωστόσο, ένα ποσοστό 5-10% των όζων αφορά κακοήθεις όζους, δηλαδή όζους που υποκρύπτουν καρκίνο του θυρεοειδούς.
Πως θα αντιληφθούμε έναν ύποπτο ή επικίνδυνο όζο;
Σαφέστατα η ύπαρξη ενός όζου γίνεται αντιληπτή, στις περισσότερες περιπτώσεις, από το υπερηχογράφημα του τραχήλου. Συνεπώς, θα πρέπει να εξετάσουμε λεπτομερώς τα υπερηχογραφικά χαρακτηριστικά του όζου, για να χαρακτηρίσουμε έναν όζο ως αθώο, ύποπτο ή επικίνδυνο.
Τα υπερηχογραφικά χαρακτηριστικά, λοιπόν, των ύποπτων όζων είναι:
- Η υποηχογένεια (υπόηχοι όζοι)
- Η υπεραιμάτωση τους
- Οι όζοι με ασαφή όρια
- Η απουσία «δακτυλιδιού» γύρω από τον όζο
- Η ύπαρξη αποτιτανώσεων
- Η συνύπαρξη διογκωμένων λεμφαδένων στον τράχηλο.
Οι παράγοντες αυτοί μπορεί και να συνυπάρχουν, αυξάνοντας περαιτέρω την επικινδυνότητα ενός όζου.
Πότε χρειάζεται η παρακέντηση του όζου;
Η παρακέντηση ενός ή και περισσότερων όζων είναι απαραίτητη για τους όζους που εμφανίζουν ύποπτα υπερηχογραφικά χαρακτηριστικά. Αποτελεί, ταυτόχρονα, και τη μέθοδο οριστικής διάγνωσης της φύσης του όζου.
Το αποτέλεσμα της κυτταρολογικής εξέτασης της παρακέντησης του όζου ταξινομείται στη συνέχεια σε κατηγορίες, σύμφωνα με το διεθνώς καθιερωμένο σύστημα Bethesda, με την κάθε κατηγορία να χαρακτηρίζεται από τον αντίστοιχο βαθμό επικινδυνότητας για την ύπαρξη καρκίνου εντός του όζου.
Ποιοι όζοι χρειάζονται θεραπεία και ποια είναι η θεραπεία τους;
Οι όζοι που κατηγοριοποιούνται από το αποτέλεσμα της παρακέντησης τους ως κακοήθεις (Bethesda VI), ύποπτοι για κακοήθεια (Bethesda V) ή ύποπτοι για θυλακιώδες νέοπλασμα (Bethesda IV) χρήζουν σαφέστατα θεραπείας. Η θεραπεία εκλογής των όζων αυτών είναι η θυρεοειδεκτομή, δηλαδή η χειρουργική αφαίρεση του θυρεοειδούς αδένα.
Αντιθέτως, οι όζοι που ταξινομούνται ως άτυποι (Bethesda III) χρήζουν επανάληψης της παρακέντησής τους μετά παρέλευση τουλάχιστον 2-3 μηνών από την προηγηθείσα παρακέντηση.
Τέλος, οι καλοήθεις όζοι (Bethesda II) χρήζουν μόνο επανελέγχου με κλινική εξέταση και επανάληψη του υπερηχογραφήματος σε τακτική βάση.
Σχετικά άρθρα
