Καρκίνος παχέος εντέρου: Ποιοι κινδυνεύουν και πώς μπορούμε να τον αποτρέψουμε

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι από τους συχνότερους τύπους καρκίνου παγκοσμίως, αλλά και από τους πιο προλήψιμους. Ξεκινά συνήθως από καλοήθεις πολύποδες στο έντερο που σταδιακά, αν δεν αφαιρεθούν, μπορεί να εξελιχθούν σε κακοήθεια. Με τακτικό προληπτικό έλεγχο και υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, οι πιθανότητες πρόληψης ή πρώιμης διάγνωσης αυξάνονται θεαματικά.

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο

Ο κίνδυνος εμφάνισης αυξάνεται με την ηλικία, ειδικά μετά τα 50. Άτομα με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου παχέος εντέρου ή πολύποδων, καθώς και όσοι πάσχουν από χρόνιες φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο. Επιπλέον, η ύπαρξη πολυπόδων στο παρελθόν ή η προηγούμενη διάγνωση καρκίνου στην ίδια περιοχή, αυξάνουν τις πιθανότητες επανεμφάνισης.

Ωστόσο, υπάρχουν και παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής. Η διατροφή πλούσια σε κόκκινο ή επεξεργασμένο κρέας και φτωχή σε φυτικές ίνες, η παχυσαρκία, η έλλειψη άσκησης, η κατανάλωση αλκοόλ και το κάπνισμα, συμβάλλουν σημαντικά στην ανάπτυξη της νόσου.

Τα πρώιμα συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοήσετε

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου στα πρώτα του στάδια δεν προκαλεί συμπτώματα, γεγονός που τον καθιστά ακόμη πιο ύπουλο. Όταν αρχίσουν να εμφανίζονται ενδείξεις, συχνά περιλαμβάνουν:

• αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου, όπως διάρροια ή δυσκοιλιότητα που επιμένουν

• αίμα στα κόπρανα ή μαύρα, πίσσα κόπρανα

• αίσθημα ότι το έντερο δεν αδειάζει πλήρως

• κοιλιακό πόνο ή φουσκώματα

• ανεξήγητη απώλεια βάρους

• αίσθημα κόπωσης ή αναιμία

Η παρουσία αυτών των συμπτωμάτων δεν σημαίνει απαραίτητα καρκίνο, αλλά απαιτεί άμεση ιατρική αξιολόγηση.

Η σημασία του προληπτικού ελέγχου

Η πιο αποτελεσματική στρατηγική για την αντιμετώπιση του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι η πρόληψη μέσω screening. Η κολονοσκόπηση είναι η πιο αξιόπιστη μέθοδος, καθώς επιτρέπει την πλήρη επισκόπηση του εντέρου και την αφαίρεση πολυπόδων πριν εξελιχθούν σε καρκίνο.

Ο προληπτικός έλεγχος συνιστάται από την ηλικία των 45 ετών και επαναλαμβάνεται συνήθως κάθε 10 χρόνια, εφόσον δεν υπάρχουν ευρήματα. Σε περιπτώσεις αυξημένου κινδύνου (π.χ. οικογενειακό ιστορικό), ο έλεγχος ξεκινά νωρίτερα και γίνεται πιο συχνά.

Εκτός από την κολονοσκόπηση, υπάρχουν και άλλες εξετάσεις, όπως οι δοκιμασίες κοπράνων (FIT ή FIT-DNA) που μπορούν να ανιχνεύσουν κρυφό αίμα ή αλλοιώσεις DNA. Αυτές είναι χρήσιμες ως ενδιάμεσες λύσεις ή για άτομα που δεν μπορούν να υποβληθούν άμεσα σε κολονοσκόπηση.

Πώς μειώνουμε τον κίνδυνο

Η πρόληψη δεν περιορίζεται στις εξετάσεις. Ο τρόπος ζωής παίζει εξίσου σημαντικό ρόλο. Για να μειώσουμε τον κίνδυνο, συστήνονται τα εξής:

• Υιοθέτηση διατροφής πλούσιας σε φυτικές ίνες, φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής άλεσης

• Περιορισμός κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος

• Τακτική σωματική άσκηση

• Διατήρηση φυσιολογικού βάρους

• Διακοπή καπνίσματος

• Περιορισμός κατανάλωσης αλκοόλ

• Συστηματική ιατρική παρακολούθηση, ειδικά αν υπάρχει ιστορικό

Η επιλογή ενός υγιεινού τρόπου ζωής όχι μόνο μειώνει την πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου, αλλά βελτιώνει και τη γενική υγεία.

Όταν διαγνωστεί νωρίς, σώζει ζωές

Η πρώιμη διάγνωση κάνει τη διαφορά. Τα ποσοστά επιβίωσης σε ασθενείς στους οποίους η νόσος έχει εντοπιστεί πριν εξαπλωθεί σε άλλα όργανα ξεπερνούν το 90%. Αντίθετα, στα προχωρημένα στάδια η πρόγνωση επιδεινώνεται.

Η εξέλιξη της ιατρικής επιτρέπει σήμερα την επιτυχή θεραπεία του καρκίνου του παχέος εντέρου, αρκεί να υπάρξει έγκαιρη ανίχνευση. Ο συστηματικός έλεγχος, η ευαισθητοποίηση και η υιοθέτηση προστατευτικών συνηθειών είναι τα ισχυρότερα μας όπλα.

Συμπέρασμα:
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου δεν είναι αναπόφευκτος. Με τη σωστή ενημέρωση, την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση, μπορεί να προληφθεί ή να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. Μην αγνοείτε τα προειδοποιητικά σημάδια και συζητήστε με τον γιατρό σας για το πότε και πώς πρέπει να ξεκινήσετε τον προληπτικό έλεγχο. Η ζωή σας αξίζει αυτή την προστασία.