Πρόπτωση Μήτρας (Uterine Prolapse): Ορισμός, Αίτια, Συμπτώματα & Αντιμετώπιση
Η πρόπτωση μήτρας (uterine prolapse) είναι μια κατάσταση κατά την οποία η μήτρα «κατεβαίνει» προς τα κάτω μέσα στον κόλπο, συχνά έως την έξοδό του. Αυτό συμβαίνει όταν οι μύες και οι σύνδεσμοι που στηρίζουν το πυελικό εδαφος εξασθενούν σημαντικά και δεν μπορεί πλέον να κρατήσουν τη μήτρα στη θέση της . Εάν αυτή η εξασθένιση είναι σοβαρή, η μήτρα μπορεί να προεξέχει ακόμη και από τον κόλπο, γεγονός που εκδηλώνεται ως προεξοχή στον κόλπο ή γύρω από την είσοδό του .
Ποιοι κινδυνεύουν;
Η πρόπτωση της μήτρας είναι μια συχνή πάθηση που εμφανίζεται κυρίως σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, όταν τα επίπεδα οιστρογόνων μειώνονται και οι ιστοί του πυελικού εδάφους χάνουν την ελαστικότητά τους. Σύμφωνα με τη Mayo Clinic και τη Cleveland Clinic, ο κίνδυνος αυξάνεται σημαντικά σε γυναίκες που έχουν γεννήσει κολπικά, καθώς οι επαναλαμβανόμενες πιέσεις κατά τον τοκετό μπορεί να εξασθενήσουν τους μύες και τους συνδέσμους που στηρίζουν τη μήτρα. Άλλοι παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση της πάθησης είναι η παχυσαρκία, η χρόνια δυσκοιλιότητα ή ο επίμονος βήχας, οι οποίοι αυξάνουν την ενδοκοιλιακή πίεση και επιβαρύνουν την πυελική στήριξη.
Επιπλέον, γυναίκες που σηκώνουν συχνά βαριά αντικείμενα ή έχουν προηγούμενες χειρουργικές επεμβάσεις στην πυελική χώρα παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο, καθώς αυτοί οι παράγοντες μπορεί να προκαλέσουν μηχανική βλάβη στους ιστούς που συγκρατούν τη μήτρα. Η μετεμμηνοπαυσιακή μείωση των οιστρογόνων επιδεινώνει τη χαλάρωση του συνδετικού ιστού, ενώ το κάπνισμα και η χρόνια πνευμονοπάθεια μπορεί να λειτουργήσουν επιβαρυντικά. Διεθνείς μελέτες δείχνουν ότι περίπου 3–14 % των γυναικών εμφανίζουν πρόπτωση μήτρας σε κλινική εξέταση, ενώ μόνο ένα 3 % περίπου παρουσιάζει συμπτώματα που επηρεάζουν την καθημερινότητά τους. (Johns Hopkins Medicine, Mayo Clinic, ACOG, 2023).
Συμπτώματα – Πότε πρέπει να απευθυνθείτε στον γιατρό
Η πλειονότητα των περιπτώσεων με ήπια πρόπτωση είναι ασυμπτωματική. Ωστόσο, όταν η μήτρα έχει κατέβει σημαντικά, μπορεί να εμφανιστούν:
-
Αίσθημα βάρους ή πίεσης στην περιοχή της πυέλου
-
Ορατή προεξοχή ή διόγκωση στον κόλπο
-
Κόπωση/πόνος στη μέση ή στην πύελο
-
Κυστικές ή εντερικές διαταραχές: δυσκολία κένωσης, ακράτεια ή συχνουρία
-
Προβλήματα στην ερωτική επαφή, όπως πόνος ή αίσθημα κενότητας
Η εμφάνιση προεξοχής στο κόλπο, αιμορραγίας ή επαναλαμβανόμενων ουρολοιμώξεων αποτελεί ένδειξη για άμεση ιατρική αξιολόγηση .
Διάγνωση & Αρχική Διαχείριση
Η διάγνωση γίνεται μέσα από:
-
Ιατρικό ιστορικό – Καταγραφή παραπόνων όπως βήχας, δυσκοιλιότητα, συναγαγές.
-
Κλινική εξέταση – Γυναικολογικός υπέρηχος και πυελική εξέταση σε όρθια και ξαπλωμένη θέση. Το βαθμό της πρόπτωσης αξιολογεί κυρίως το σύστημα POP-Q.
Για αρχική διαχείριση, συνιστώνται:
-
Γυμναστική πυελικού εδάφους (Kegel) – Οι ασκήσεις αυτές επιβεβαιώνονται ιδιαίτερα στο NHS και το NHS-AFP ως προτεινόμενη αρχική θεραπεία. Συνιστάται τουλάχιστον 16 εβδομάδες προγράμματος υπό επιτήρηση .
-
Εισαγωγή pessary – Ειδική συσκευή σιλικόνης που στηρίζει τον κόλπο και προλαμβάνει την περαιτέρω πρόπτωση. Κατάλληλο για γυναίκες με ήπια μέχρι μέτρια πρόπτωση ή για όσες δεν επιθυμούν άμεση χειρουργική αντιμετώπιση .
Παράλληλα μπορούν να λαμβάνονται μέτρα πρόληψης, όπως αποφυγή άρσης βάρους, αυστηρός έλεγχος βήχα και δυσκοιλιότητας, διατήρηση υγιούς βάρους και διακοπή του καπνίσματος .
Χειρουργική Αντιμετώπιση – Πότε & Πώς
Όταν τα συμπτώματα γίνονται ενοχλητικά ή οι γυναίκες επιθυμούν οριστική λύση, υπάρχουν εξειδικευμένες χειρουργικές επιλογές:
-
Διατήρηση μήτρας (hysteropexy) – Αναστολή της μήτρας χωρίς αφαίρεση, με τεχνικές όπως η sacrohysteropexy, συνήθως λαπαροσκοπική ή ρομποτική, ώστε να παραμένει ανατομικά στη θέση της .
-
Υστερεκτομή – Αφαίρεση της μήτρας, όταν δεν σχεδιάζονται μελλοντικές κυήσεις, ακολουθούμενη από στήριξη του κόλπου με αυτομόσχευμα ή πλέγμα .
-
Κολποπηξία (κολποκλείσιμο) – Κατάλληλη για ηλικιωμένες με μικρές ανάγκες σε σεξουαλική λειτουργία .
-
Τεχνικές με ή χωρίς χρήση πλέγματος – Όπως λαπαροσκοπική προσάρτηση της μήτρας σε δομικά στοιχεία της πυέλου (abdominal sacrocolpopexy) .
-
Επιφάνεια έξω με πλέγμα – Πιο παλιές αυθεντικές τεχνικές πλέγματος έχουν περιορισθεί λόγω επιπλοκών .
Οι χειρουργικές επιλογές σχεδιάζονται βάσει του βαθμού της πρόπτωσης, των συμπτωμάτων, της επιθυμίας για παιδί και συνολικής υγείας της ασθενούς .
Μετεγχειρητική Ανάρρωση & Πρόληψη Υποτροπής
Η ανάρρωση μετά από χειρουργική αποκατάσταση πρόπτωσης μήτρας — είτε με λαπαροσκοπική είτε με ρομποτικά υποβοηθούμενη τεχνική — είναι συνήθως ταχεία και καλά ανεκτή, με ελάχιστο μετεγχειρητικό πόνο και μικρό χρόνο νοσηλείας. Οι περισσότερες γυναίκες μπορούν να επιστρέψουν στις καθημερινές τους δραστηριότητες μέσα σε λίγες εβδομάδες, ωστόσο η πλήρης αποκατάσταση των ιστών και η σταθεροποίηση του αποτελέσματος απαιτούν προσεκτική φροντίδα.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, συνιστάται η αποφυγή ανύψωσης βαριών αντικειμένων (άνω των 5–7 κιλών) για τουλάχιστον 6 έως 12 εβδομάδες, ώστε να μην αυξηθεί η ενδοκοιλιακή πίεση που θα μπορούσε να επηρεάσει τις ραφές ή τα εμφυτεύματα στήριξης. Παράλληλα, είναι σημαντική η εκπαίδευση στις ασκήσεις ενδυνάμωσης του πυελικού εδάφους (Kegel), που συμβάλλουν στη διατήρηση της στήριξης των οργάνων και στη βελτίωση του ελέγχου της κύστης. Η αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας και του χρόνιου βήχα παίζει κρίσιμο ρόλο στην πρόληψη της υποτροπής, καθώς οι καταστάσεις αυτές αυξάνουν την ενδοκοιλιακή πίεση και επιβαρύνουν τους πυελικούς μύες.
Επιπλέον, η ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες, η επαρκής πρόσληψη υγρών και η διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους μειώνουν την επιβάρυνση στο πυελικό έδαφος και συμβάλλουν στη μακροχρόνια επιτυχία της επέμβασης. Η συμμόρφωση στις ιατρικές οδηγίες και η σταδιακή επανένταξη στη φυσική δραστηριότητα αποτελούν τους σημαντικότερους παράγοντες για τη διατήρηση του αποτελέσματος και την αποφυγή υποτροπής.
Συμπέρασμα
Η πρόπτωση μήτρας είναι συχνή, αλλά όχι αναπόφευκτη. Με τα κατάλληλα μέτρα (Kegel, pessary) και τον έγκαιρο έλεγχο από ειδικό, η πλειοψηφία των γυναικών αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τη νόσο. Σε πιο σοβαρές ή ενοχλητικές περιπτώσεις, οι σύγχρονες χειρουργικές τεχνικές, όπως οι λαπαροσκοπικές και ρομποτικές, προσφέρουν άμεση, ασφαλή και μόνιμη λύση, αποκαθιστώντας τη λειτουργικότητα και την ποιότητα ζωής.
Γιατί να διαλέξετε εξειδικευμένο χειρουργό;
Οι εξειδικευμένοι Γενικοί Χειρουργοί με εμπειρία στις ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους κηλών και την πυελική χειρουργική συνδυάζουν ακρίβεια, ασφάλεια και εξατομικευμένη προσέγγιση, εξασφαλίζοντας σταθερή και οριστική λύση στην πρόπτωση μήτρας.
Σας ενδιαφέρει:
